Rozpoznanie i leczenie

I) Co robić w razie wystąpienia objawów?
Konsultacja u lekarza jest wskazana w celu wykluczenia innych chorób przebiegających ze zmianami pęcherzykowatymi na skórze, wymagających niezwłocznego leczenia. W przypadkach przebiegających łagodnie stosuje się leczenie domowe. Bardzo ważne jest zachowywanie zasad higieny ! Wbrew panującym przesądom, nie ma przeciwwskazań do krótkotrwałej kąpieli czy prysznica. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić odpowiedni lek przeciwwirusowy. Niezbędne jest zwolnienie z zajęć przedszkolnych oraz szkolnych w okresie wysypkowym do czasu przemiany wszystkich wykwitów w strupki.
Kobiety ciężarne, które wcześniej nie przechorowały ospy wietrznej, po kontakcie z chorym na wiatrówkę powinny zgłosić sie do lekarza.

II) Jak lekarz ustala diagnozę?

Lekarz stawia rozpoznanie na podstawie charakterystycznych objawów (występowanie pęcherzykowej wysypki, obecność zmian na skórze owłosionej głowy) oraz informacji o kontakcie z chorym na ospę wietrzną bądź rzadziej na półpasiec. Zachorowanie pomimo szczepienia jest możliwe, jeśli zastosowano tylko jedną dawkę szczepionki. Wyniki podstawowych badań laboratoryjnych mają małe znaczenie w rozpoznaniu ospy wietrznej, ale są pomocne w przypadku podejrzenia powikłań choroby.

III) Jakie są sposoby leczenia?

1) Leczenie objawowe. Pielęgnacja skory.

W większości przypadków choroba przebiega łagodnie i wymaga jedynie leczenia objawowego. W tym celu stosuje się leki obniżające gorączkę i zachowuje szczególną higienę skóry.

Jako lek przeciwgorączkowy u dzieci z ospą wietrzna zaleca się preparaty paracetamolu a nie ibuprofenu. Ze względu na możliwe powikłania przeciwwskawane jest również stosowanie preparatów kwasu acetylosalicylowego (polopiryna, aspiryna).

Jak dotąd nie opracowano jednoznacznych wytycznych dotyczących pielęgnacji skóry u chorego na ospę wietrzną. Niestety przegląd wiarygodnych zasobów Internetu oraz renomowanych podręczników nie dostarcza zaleceń, które byłyby oparte o wyniki badań klinicznych. Dotychczas w Polsce stosowano przede wszystkim papki cynkowe, pioktaninę oraz miejscowe środki odkażające, znieczulające lub przeciwświądowe. Obecnie pod patronatem naszej kliniki prowadzone jest badanie, które ma służyć ocenie skuteczności stosowanych dotychczas metod postępowania w leczeniu objawowym ospy wietrznej.
Rozsądnym zaleceniem wydaje się być krótkie obcinanie paznokci dziecka i utrzymywanie higieny rąk w celu zapobieżenia powstawaniu zadrapań i zakażeń bakteryjnych. Czysta bielizna osobista i pościelowa powinna być także standardem. Wskazane jest codzienne mycie pod prysznicem lub krótka kąpiel wodą z mydłem, po których należy osuszyć skórę, oklepując przez ręcznik (nie pocierając!). Nie ma konieczności używania mydła ze środkiem przeciwbakteryjnym. Ze względu na zrace działanie nadmanganianu potasu, jego stosowanie wymaga zachowania szczególnej ostrożności.
2) Leczenie przeciwwirusowe

U dzieci do 15 roku życia w przypadkach niepowikłanych nie poleca się rutynowego stosowania leczenia przeciwwirusowego (acyklowir). W większości przypadków choroba przebiega łagodnie i wymaga jedynie leczenia objawowego.
Leczenia przeciwwirusowego zawsze wymagają chore noworodki oraz pacjenci z ciężkim przebiegiem choroby i jej powikłaniami. Stosuje się je natychmiastowo u osób z zaburzeniami odporności oraz z niektórymi powikłaniami neurologicznymi - zawsze w takich przypadkach wskazane jest leczenie szpitalne. Działanie Acyklowiru polega przede wszystkim na skróceniu czasu trwania wysypki i jest najskuteczniejsze w pierwszych trzech dniach od wystąpienia pierwszych objawów choroby.